Wakacje kredytowe są niczym innym, jak zawieszeniem spłaty kredytu na pewien okres liczony w miesiącach. Jest to standardowa usługa, występująca w ofercie banków i firm pożyczkowych, pożyczających na raty. Tego rodzaju karencja kredytu jest zazwyczaj płatna lub zawarta w umowie jako dodatkowa, bezpłatna opcja. Obecnie w związku z kryzysem z powodu lockdown’u koronawirusowego, banki udostępniły klientom możliwość skorzystania z bezpłatnych wakacji.
Miejmy jednak na uwadze fakt, że nie oznacza to od razu wydłużenia spłaty. W poniższym tekście odpowiadamy, czy po skorzystaniu z karencji zwiększy się rata kredytu i jak do tego podchodzą banki, pożyczkodawcy i czy wakacje są zawarte w tarczy antykryzysowej.
Wakacje i karencja kredytowa – czym się różnią między sobą? Prolongata kredytu
Czasami w naszym życiu zawodowym dochodzi do perturbacji, które odcinają nas częściowo lub w całości od dotychczasowych dochodów. Wtedy przydatne stają się wakacje nie tylko od pracy, ale także od kredytu. Banki jak i firmy pożyczkowe posiadają je w swojej ofercie od dawna. Te pierwsze oferują je dla kredytów gotówkowych (zobacz oferty tutaj), kredytów firmowych oraz hipotecznych.
Zawieszenie spłaty zobowiązania kredytowego nosi też mniej nieformalną nazwę. Mowa o karencji. Pojęcie to występuje także w kontekście ubezpieczeń, jednak to osobny temat i inne znaczenie. Karencja wywodzi z łacińskiego słowa carentia – oznaczającego brak. Jest to brak obowiązku płacenia w danym czasie.
Powiązanym pojęciem jest też prolongata kredytu – (łac. prolongatio), czyli przedłużenie okresu spłaty. W praktyce, ostatnią ratę płacimy kilka miesięcy później niż pierwotnie zakładała umowa. Zazwyczaj nie występuje ono przy zawieszeniu spłaty i wtedy rata kredytu po wakacjach wzrasta.
Wakacje od kredytu – warunki
Przerwa w spłacie, o którą wnioskujemy w banku, może przybrać kilka form:
- płacimy w tym czasie jedynie odsetki, natomiast spłata kapitału zostaje wstrzymana (zawieszenie raty kapitałowej, odsetkowa jest płacona nadal – poczytaj o różnicach między ratami tutaj),
- nie płacimy żadnej części raty, ale odsetki zostają później doliczone i rata jest wyższa (zawieszenie raty kapitałowo-odsetkowej),
- nie płacimy żadnej części raty, a odsetki nie są doliczone, rata pozostaje ta sama (zawieszenie raty kapitałowo-odsetkowej).
Oczywiście istnieje jeszcze jedna ważna zmienna, a mianowicie kwestia tego, czy okres spłaty zostanie prolongowany (wydłużony) o okres wakacji, czy też nie. Jeżeli nie zapłacone teraz raty będziemy mogli oddać w nazwijmy to „doliczonym czasie gry”, ich wysokość pozostanie ta sama.
W każdej z powyższych sytuacji po zakończeniu przerwy, kredytobiorca otrzymuje od banku uaktualniony harmonogram spłaty kredytu. Ma w nim jasno określone nowe terminy, które go obowiązują.
WAŻNE! Niektórzy nasi czytelnicy mają wątpliwości, czy aby na pewno będą musieli zapłacić w przyszłości zawieszone raty. Otóż, z pełną odpowiedzialnością oświadczamy i przypominamy – kwota kredytu w żadnym wypadku nie ulega zmniejszeniu, a raty zawieszone trzeba będzie oddać (sic!).
Dodatkowe wymogi
Jednym z wymogów banków wobec klientów, którzy ubiegają się o karencję, jest brak zaległości w spłatach dotychczasowych rat. Daje to bankierowi pewność, że powierza swoje pieniądze na dłużej osobie wiarygodnej.
Czasami umowa kredytowa zakłada, że skorzystanie z wakacji jest możliwe przy zaistnieniu siły wyższej, czyli np. z powodu utraty pracy, znacznego pogorszenia się stanu zdrowia kredytobiorcy. Jest to swego rodzaju warunek, ale także i ubezpieczenie, mimo że nie nosi takiej nazwy. Pamiętajmy, że bankom też zależy na tym, by ich klienci byli w stanie spłacać zobowiązania, ponieważ ewentualna windykacja kosztuje znacznie więcej.
Zarówno banki, jak i firmy pożyczkowe wymagają od klienta, by poinformował ich o zamiarze uruchomienia karencji z odpowiednim wyprzedzeniem. W zależności od instytucji, termin ten wynosi od 7 do 14 dni przed terminem płatności kolejnej raty.
Czy i ile to kosztuje?
Odpowiedzi na to pytanie jest tyle, ile na rynku istnieje banków oraz produktów kredytowych. W przypadku praktycznie wszystkich instytucji wciąż płacimy część odsetkową raty, czyli wynagrodzenie dla banku za to, że użyczył nam kapitału. Ponadto, niektóre z nich pobierają dodatkową opłatę w postaci % od kwoty pożyczki. Wartości te możemy sprawdzić w załączonych aneksach do umowy z tabelami dodatkowych kosztów. W razie wątpliwości można skontaktować się z biurem obsługi klienta.
Karencja przed rozpoczęciem spłaty
Określenie karencji stosuje się często do okresu przed rozpoczęciem spłaty właściwych rat. Pewnego rodzaju karencją są nawet oferty typu „kup teraz, a zacznij spłacać po 5 miesiącach”. Odnosi się to także do kredytów hipotecznych. W ich przypadku karencja dotyczy okresu od udostępnienia kapitału do rozpoczęcia spłacania pełnych rat kapitałowo-odsetkowych.
W tym czasie spłacane są jedynie odsetki. Stosuje się ją w przypadku kredytów wypłacanych w transzach (gdy np. przy zakupie mieszkania bank wpłaca na konto dewelopera środki co kwartał lub w innej częstotliwości). Gdy już w całości wykorzystamy środki z udzielonego kredytu, bank zaczyna pobierać od nas pełne raty kapitałowo-odsetkowe.
Oferta wakacji w banku Santander
Wakacje od spłaty Santanderze stanowią nieodłączną część oferty od dawna. Było to możliwe za pewną opłatą lub za darmo w ramach oferty, także przed koronawirusem (o koronawakacjach kredytowych piszemy dalej, dodajmy jednak, że bank oferuje w ramach nich jedynie spłatę raty kapitałowej, odsetki trzeba płacić). Można było się na nie wybrać posiadając kredyt hipoteczny, gotówkowy – w tym też samochodowy.
Przykładowo, osoby, które teraz zaciągają kredyt gotówkowy, mogą liczyć na nawet 6 miesięcy zawieszenia raty kapitałowej do wykorzystania – dowolną ilość razy (np. 6 razy po 1 miesiąc lub 3 miesiące + 3 miesiące). Pierwszy raz można wstrzymać się z zapłatą raty dopiero po pół roku.
Oferta firmy pozabankowej Wonga
Jako przykład pożyczki pozabankowej, weźmy ofertę firmy Wonga – (opinie i ofert). Pożyczkodawca niezmiennie oferuje bezpłatne wakacje dla klientów, którzy są już po spłacie 2 rat. Jednocześnie przerwa może trwać maksymalnie 3 miesiące łącznie i wnioskować o nią możemy tylko raz na 12 miesięcy (firma oferuje obecnie pożyczki na raty do 36 miesięcy). Oznacza to, że możemy „urządzać” sobie wakacje np. co roku w wybranym przez nas miesiącu lub też uczynić to jednorazowo lub też dwukrotnie. Termin ostatecznej spłaty rat ulega wtedy wydłużeniu o maksymalnie 3 miesiące.
Karencja w spłacie a koronawirus
Na słynnej konferencji prasowej prezesa Związku Banków Polskich i Prezydenta RP w marcu tego roku zostało ogłoszone, że banki zrezygnują z wynagrodzenia za odroczenie spłaty kredytów. Każdej instytucji została jednak pozostawiona wolność co do formy wakacji kredytowych. Nie było to rozwiązanie ustawowe i nie było ono częścią tarczy antykryzysowej. W znakomitej większości zawieszona mogła być jedynie część kapitałowa, z dalszym obowiązkiem spłacania odsetek.
Tymczasem ZBP 6. maja 2020 poinformowało, że do końca kwietnia br. spłynęło łącznie do banków aż 800 tysięcy wniosków o odroczenie kredytu od osób fizycznych (kolejne 200 tysięcy do 20. maja 2020). To pokazuje skalę problemu płynności finansowej Polaków i potwierdza, że wielu z nas woli wstrzymać się ze spłatą zobowiązania. Jak pokazują statystyki, niektórych obywateli od bankructwa dzielą potencjalnie 2 niespłacone raty kredytu hipotecznego. Polacy zaciągają wiele zobowiązań, a oszczędzanie jest im obce.
Banki proponowały w większości 3-miesięczne wakacje kredytowe. Czasami można było liczyć też na 6-miesięczną przerwę. Jednak usługa ta nie różniła się znacznie od standardowej oferty tych instytucji. Karencja dotyczyła w większości przypadków jedynie raty kapitałowej kredytu.
Karencja dla pożyczek pozabankowych – rekomendacja Polskiego Związku Instytucji Pożyczkowych
Tak dokładnych danych z rynku pożyczek pozabankowych nie ma, jednak warto odnotować fakt, że branża pożyczkowa wprowadziła wakacje kredytowe oddolnie. 17.03.2020 ukazała się rekomendacja PZIP-u dla członków organizacji w związku z pandemią wirusa SARS-CoV-2. Mowa w niej jest o umożliwieniu skorzystania z wakacji kredytowych przez klientów firm pozabankowych w okresie epidemii. PZIP rekomendował dostosowanie nowej oferty, jak i procedur windykacyjnych i upominawczych do sytuacji gospodarstw domowych dotkniętych COVID-19. Oferta pożyczkodawców musiała zostać dostosowana niezależnie od rekomendacji z powodu tarczy antykryzysowej 1.0, ograniczającej maksymalne koszty pozaodsetkowe dla kredytu konsumenckiego.
PZIP zrzesza w zasadzie wszystkie legalnie działające firmy pożyczkowe w Polsce. Przed przystąpieniem do PZIP-u, członkowie musieli podpisać kodeks dobrych praktyk, będący zbiorem zasad etycznych dla pożyczkodawców.
Koronawakacje kredytowe uchwalone ustawowo?
Liczne zwolnienia i spadek obrotów w przedsiębiorstwach skłoniły polityków do zajęcia się problemem w Sejmie. A być może to idące za tym wszystkim zainteresowanie wakacjami i skargi na działania banków były języczkiem u wagi. Do izby niższej trafił w zeszłym tygodniu projekt tarczy antykryzysowej 4.0, a wraz z nim przepisy regulujące wakacje od spłaty kredytu. Zakłada on możliwość zawieszenia spłaty kredytu przez kredytobiorców, którzy stracili pracę lub źródło dochodów po 13. marca br.
Na czym mają polegać ustawowe wakacje kredytowe? Główne założenia można wypisać w punktach:
- zawieszenie będzie mogło trwać maksymalnie 3 miesiące,
- okres wakacji zostanie dodany do kredytu, czyli nie zaskoczy nas nagle podwyższona rata kredytu,
- nie trzeba będzie spłacać całej raty kredytu, również z wyłączeniem odsetek, ale nie ubezpieczenia,
- jednocześnie odsetki nie będą również naliczane,
- wszystkie te punkty dotyczą umów zawartych przed 13. marca 2020 r.
Jeżeli małżeństwo zaciągnęło kredyt razem, wystarczy, że tylko 1 z nich straciło pracę lub spadły im dochody, by skorzystać z projektowanego rozwiązania. Ponadto, jeżeli posiada się dwa kredyty konsumenckie w tym samym banku, będzie można skorzystać z wakacji tylko dla jednego z nich. Na plus wyjdą z kolei osoby, które mają zobowiązania w różnych instytucjach.
Bardzo prawdopodobne, że projekt przyjęty już przez Radę Ministrów zostanie uchwalony w parlamencie bez większych poprawek. Uchwalone ostatecznie prawo zostanie przez nas potwierdzone lub zdementowane w tym artykule, więc zachęcamy do regularnych powrotów do DarmoPożyczka.pl.
Przeczytaj też: WIRON® – co to jest i ile wynosi? Notowania nowego wskaźnika 2023
Zawieszenie spłaty kredytu a zdolność kredytowa
Gdy skorzystamy z wakacji kredytowych, informacja o tym jest przekazywana przez bank do BIK-u. Instytucja ta jednak deklaruje, że skorzystanie z tego udogodnienia nie ma wpływu na ocenę punktową w ramach bazy – czyli tzw. scoring kredytowy. Oczywiście o zdolności kredytowej można tu mówić w kontekście przyszłych kredytów, o które będziemy wnioskować. Przez następne 5 lat informacje o poprzednich kredytach są widoczne w Biurze Informacji Kredytowej. Gdy teraz wystąpimy o zawieszenie spłaty kredytu gotówkowego, podczas wnioskowania o kredyt hipoteczny, analityk banku będzie widział tę informację.
Zostaw komentarz