Ekonomiści na całym świecie straszą nadchodzącą recesją gospodarczą, która już nie raz miała miejsce w światowej gospodarce. Jest nieodłącznym elementem gospodarki, który pojawia się i znika wraz z majątkiem wielu firm i osób raz na kilkanaście lat. Coraz więcej, od kilku miesięcy mówi się o kryzysie, a na horyzoncie pojawiają się jego nadchodzące symptomy. Czy Polsce grozi recesja i jak można się przed nią uchronić?
Recesja gospodarcza – czym jest? Definicja
Na początku należy omówić określenie wzrost gospodarczy, który polega na zwiększeniu zdolności społeczeństwa do wytworzenia dóbr i usług. Tempo rozwoju gospodarczego może nie tylko rosnąć, ale także gwałtownie spadać. W tym przypadku, recesja jest to zjawisko, które powoduje zahamowanie tempa wzrostu gospodarczego. Przez to też spada PKB, czyli produkt krajowy brutto (miernik pracy społeczeństwa w danym kraju w określonym czasie). Z technicznego punktu widzenia o recesji mówi się w momencie, gdy odnotuje się spadek o dwa kwartały miernika PKB.
Najważniejszym motorem napędowym w Polsce jest konsumpcja. Jeśli ta wyhamuje zbyt gwałtownie, może prowadzić do osłabienia aktywności wśród przedsiębiorców, co jest czynnikiem spadku PKB. Recesja może dotyczyć jednego kraju, ale także całego świata i trwać od kilku miesięcy do nawet kilku lat.
Recesja posiada dwie charakterystyczne odmiany. Jedną z nich jest recesja głęboka, z której ciężko się wygrzebać oraz płytka, która może okazać się wręcz niezauważalna.
Jakie są przyczyny recesji w Polsce? Recesja a inflacja
Co sprawia, że recesja się pojawia? Ciężko określić jedną przyczynę tego zjawiska makroekonomicznego, bowiem jest to zbiór różnych czynników, które w połączeniu mogą prowadzić do zahamowania tempa gospodarczego. Jedną z przyczyn recesji jest dysproporcja między popytem, a podażą. Inaczej mówiąc, jeśli w gospodarce jest niedobór towarów i usług, w stosunku do dużego zapotrzebowania ze strony konsumentów. W konsekwencji tego zjawiska rosną ceny w gospodarce, co zmierza do inflacji w Polsce. Rosnące ceny mogą ograniczyć popyt, co spowoduje gospodarcze spowolnienie, czyli recesję.
Największe kryzysy gospodarcze związane z recesją
Recesja miała już nie raz miejsce na kartach historii, powodując niepewność wśród społeczeństwa. Jak już na wstępie wspomniano, recesja jest nieuniknionym zjawiskiem, które pojawia się i znika w gospodarce po określonym czasie. Jednym z aktualnych, jak i historycznych kryzysów związanym z recesją, był kryzys naftowy.
Rozpoczął się on w 1973 r. poprzez zwiększenie cen ropy naftowej przez państwa zrzeszone w OPEC. Jedną z przyczyn tego zjawiska była wojna izraelsko-arabska, gdzie państwa OPEC wstrzymały dostawę ropy naftowej dla państw, które w wojnie wspierały Izrael, tj.:
- USA,
- Japonia oraz
- kraje Europy Zachodniej.
Uzależniona od ropy naftowej gospodarka przeżyła szok, co w konswekwencji napędziło inflację oraz recesję gospodarczą.
Innym, bardziej świeżym kryzysem, był ten z 2008 r. zwanym kryzysem finansowym. Stany Zjednoczone przyjęły politykę łatwej dostępności kredytów hipotecznych, dla osób niespłacalnych. Do zaciągania kredytów zachęcały niskie stopy procentowe oraz uproszczona dokumentacja. Spadek cen nieruchomości pogrążył Stany Zjednoczone w kryzysie, który chciały ratować poprzez wykupowanie zobowiązań niektórych banków.
Kryzys przyniósł za sobą skutki nie tylko dla USA, ale dla całego świata. Spadła konsumpcja, wzrost bezrobocia oraz miernika PKB. Rok po tym wydarzeniu w Stanach Zjednoczonych, Europa pogrążyła się w recesji. Z wyjątkiem Polski, która w tym czasie odnotowała wzrost tempa gospodarczego.
Czy w 2022 r. Polsce grozi recesja?
Wszyscy ekonomiści są zgodni do tego, że czeka nas trudny czas. Prezydent Andrzej Duda apelował do rodaków o ,,zaciśnięcie pasa”, ale który to już raz? Świat wygrzebał się gospodarczo po pandemii COVID-19, by znów na nowo się pogrążyć w chaosie.
W Polsce odnotowuje się spadek aktywności ekonomicznej wśród przedsiębiorców. Rosnące ceny towarów i usług przysparzają o zawrót głowy. Szalejąca inflacja daje o sobie znać w portfelach Polaków. Na zahamowanie tempa gospodarczego niewątpliwie wpływa sytuacja geopolityczna, szczególnie w kontekście energetyki i uzależnienia od rosyjskiego gazu.
Dynamika PKB hamuje, a stopy procentowe rosną, aby zdławić galopującą inflację. Wiele wskazuje na to, że w Polsce istnieje ryzyko recesji pod koniec roku 2022 lub na początku roku 2023.
Jak można zwalczyć recesję?
Aby móc w jakiś sposób zapobiec recesji należy zastosować politykę stabilizującą w kraju. Dobrym rozwiązaniem w tak trudnym czasie byłoby obniżenie stóp procentowych, jednakże coraz nowsze doniesienia mówią o ich ciągłym wzroście. Kolejnym ważnym czynnikiem polityki stabilizującej jest zmniejszenie wydatków socjalnych oraz obniżenie podatków dla przedsiębiorców.
Jak uchronić się przed nadchodzącą recesją?
Przede wszystkim należy nie ulegać panice. Człowiek często kieruje się emocjami, które sprawiają, że człowiek nie do końca podejmuje decyzje rozważnie. Należy pamiętać o tym, że recesja to nie jest dobry moment na sprzedaż swoich aktywów. Po każdym załamaniu gospodarki następuje odbicie, czyli wzrost tempa gospodarczego.
Recesja nie trwa wiecznie, a gospodarka potrafi się sprawnie odbudować. Rynek historycznie zawsze wraca do swojego optymalnego poziomu. I stanieje także wiele firm, które zamiast tracić na recesji to zaskakująco na niej zyskają. Kiedy klienci zauważają wzrost cen, próbują zaoszczędzić na zakupach, a oddają się rozrywce, aby jakoś przetrwać ten czas.
Stąd w momentach kryzysowych powiększa się grono odbiorców firm np. Netflix, Youtube. Recesja jest na rynku potrzebna, ponieważ w okresie wzrostu popytu na rynku zaczyna się robić ciasno. Zahamowanie tempa gospodarczego powoduje ochłodzenie na rynku, przez co wiele nieprzemyślanych firm nie ma szans wejścia na rynek.
Kiepskie firmy bankrutują i dają miejsce nowym. Recesja niewątpliwie ma swoje wady i zalety, należy pamiętać o tym, że jest to zjawisko nieuniknione w gospodarce i nie należy popadać w panikę.
Zostaw komentarz