Pełne oskładkowanie umów zleceń – zmiany w 2022 roku – nowe obowiązki, chorobowe, studenci

Zmiany w umowach zleceniach wejdą w życie od 1. stycznia 2022 roku. Celem tych zmian jest uszczelnienie systemu ubezpieczeń oraz wyższe emerytury. Obecnie osoby zatrudnione w ramach umowy zlecenia również podlegają ubezpieczeniom, ale w dość okrojonym zakresie. Przeczytaj poniższy artykuł i sprawdź, co ze studentami i osobami po 26. roku życia – kto będzie musiał płacić składki? Jak wygląda oskładkowanie umów zleceń obecnie, a co się zmieni w 2022 roku? Dowiedz się także, jakie prawa ma pracownik pracujący na tej umowie? Czy może iść na zwolnienie chorobowe i jak wyglądają obowiązki pracodawcy oraz czy praca na umowę zlecenie jest opłacalna?

Zmiany w umowach zlecenie w 2022 roku – co oznaczają dla zleceniodawców i zleceniobiorców?

Planowane zmiany w oskładkowaniu umów zleceń w nadchodzącym 2022 roku będą wpływały na:

• zwiększenie kosztów zatrudnienia – zleceniodawca, jako płatnik składek będzie obowiązany do odprowadzenia swojej części składek ubezpieczeniowych do ZUS od każdej zawartej umowy zlecenia bez względu na wysokość wynagrodzenia z jednej lub wielu umów,
• mniejsze możliwości zarobku na umowę zlecenie – kolejne umowy nie będą korzystne dla zleceniobiorcy, ponieważ każda umowa zlecenie będzie oskładkowana, nie jak do tej pory tylko jedna z umów, co dawało 30% wyższe wynagrodzenie z drugiej i kolejnej umowy

Umowa zlecenie po nowemu – opłacalna, czy nie?

Wobec nadchodzących zmian, prognozuje się, że umowy zlecenia (należące do tzw. śmieciówek) umrą śmiercią naturalną, jeśli nie będzie różnicy w składkach, wówczas pracownicy nie będą zainteresowani taką formą zatrudnienia.

Oczywiście, jeśli nic się nie zmieni, umowę zlecenie od 2022 można będzie zerwać na takich samych zasadach. Wówczas mało prawdopodobne jest to, aby osoby szukające zatrudnienia zdecydowały się na taką formę umowy, gdzie nie mogą liczyć na wyższe wynagrodzenie, a dodatkowo mogą spodziewać się zwolnienia z pracy w każdym czasie.

Przeczytaj też: Umowa zlecenie a umowa o dzieło – podobieństwa i różnice – przepisy 2022

Obowiązki pracodawcy zatrudniającego na umowę zlecenie

Obowiązkami pracodawcy, który zatrudnia na umowę zlecenie, są następujące czynności:

• opłacanie zaliczki na podatek dochodowy,
• odprowadzanie składek do ZUS – emerytalne, rentowe wypadkowe, składki zdrowotne, ale nie chorobowe, jak było napisane powyżej (jeśli jest to jedyny tytuł do ubezpieczeń, osoby zatrudnionej; Uwaga! Student lub uczeń, który nie ukończył 26 lat będzie wciąż zwolniony z opłacania składek do ZUS),
• wysłanie pracownika na badania lekarskie,
• przeprowadzenie szkolenia BHP.

Pracodawca ponadto, może zerwać umowę bez trzymiesięcznego wypowiedzenia, co reguluje kodeks cywilny.

Przeczytaj też: Odprawa przy zwolnieniu z pracy – kiedy się należy? Zwolnienie grupowe a indywidualne – lata pracy

Aktualnie obowiązujące oskładkowanie 2022 – druga i trzecia umowa u tego samego lub innego pracodawcy, przedsiębiorca

Nieprawdą jest, że pracodawca nie płaci składek ZUS, gdy zatrudnia kogoś na umowę zlecenie.  Umowa, o której mowa, od 1. stycznia 2016 roku podlega obowiązkowemu oskładkowaniu. Jakie są obecne zasady? Można je streścić w kilku punktach:

1. Jeżeli pracownik posiada dwie lub więcej umowy zlecenia, wówczas odprowadzane są składki zdrowotne, tylko z jednej z umów. Warunkiem takiego oskładkowania jest osiąganie dochodu na poziomie co najmniej minimalnego wynagrodzenia za pracę.
   Od drugiej umowy oraz pozostałych umów zleceń pobierana jest wtedy tylko składka zdrowotna. Dla osoby, która ma kilka umów zleceń oznacza to, że oprócz pierwszej umowy, pozostałe umowy dają mu o 30% wyższe wynagrodzenie.
2. Jeśli osoba ma równocześnie umowę o pracę oraz umowę zlecenie u tego samego pracodawcy, wówczas z obu umów zatrudniony podlega obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalno-rentowym.
3. Gdy pracownik posiada umowę o pracę oraz umowę zlecenie, ale u dwóch innych pracodawców, wtedy umowa zlecenie jest oskładkowana z tytułu ubezpieczeń społecznych, ale warunkiem takiego oskładkowania jest uzyskanie przychodu z umowy o pracę niższego niż minimalne wynagrodzenie. Jeśli wynagrodzenie z tytułu pracy wynosi co najmniej tyle co minimalne wynagrodzenie, wówczas składki są odprowadzane dobrowolnie od umowy zlecenia.
4. Dla przedsiębiorcy wykonującego równocześnie pracę na umowę zlecenie przepisy mówią, że podlega on obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym, gdy podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia rentowe i emerytalne z tej umowy jest niższa niż najniższa podstawa wymiaru składek dla osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą.

Tak jak widać powyżej, obowiązkowe składki na ubezpieczenie społeczne umów zleceń, tylko i wyłącznie do kwoty minimalnego wynagrodzenia sprawia, że z punktu widzenia pracodawcy jest to bardzo korzystne rozwiązanie. Również pracownicy posiadający kilka umów zleceń mogą czerpać korzyści z wyższego wynagrodzenia.

Przeczytaj też: Limit w koncie osobistym – czym jest limit kredytowy, zwany debetem?

Przywileje zleceniobiorcy na umowie zleceniu – co może, a czego nie?

Umowa zlecenie jako forma zatrudnienia nie jest pozbawiona jakichkolwiek przywilejów, które mają osoby mające umowę o pracę.

Składki chorobowe – zwolnienie L4

Jeśli wykonujesz pracę na podstawie umowy zlecenia, możesz iść na zwolnienie, ale tylko pod warunkiem, że jesteś objęty ubezpieczeniem chorobowym. Decyzję o tym, czy płacić składki chorobowe, czy nie, należy do zleceniobiorcy, a nie do zleceniodawcy.

Większość zleceniobiorców nie decyduje się na dobrowolne odprowadzanie składek chorobowych, w związku z czym nie mogą oni być objęci zwolnieniem lekarskim. Wyjątkiem są studenci, którzy nie mogą dobrowolnie przystąpić do ubezpieczenia chorobowego.

Aby dobrowolnie przystąpić do ubezpieczenia chorobowego, należy złożyć wniosek do zleceniodawcy, który zgłasza wówczas pracownika do ZUS-u. Wysokość zasiłku chorobowego zależy od tego, ile zarabiasz. Kwota ta wynosi 80% podstawy wymiaru zasiłku, zaś podczas pobytu w szpitalu zmniejsza się do 70%.

Przeczytaj też: Jakie kompetencje zawodowe warto rozwijać w 2022 roku? 5 umiejętności przyszłości

Rozwiązanie umowy zlecenia – tryb natychmiastowy i forma

Rozwiązanie umowy zlecenia odbywa się w trybie natychmiastowym. Oznacza to, że obie strony mogą zerwać umowę bez względu na to, na jak długi czas została ona zawarta. Kodeks cywilny zezwala na natychmiastowe rozwiązanie umowy w dowolnym czasie.

Umowa zlecenie powinna być zerwana w takiej formie, w jakiej została zawarta, np. jeśli została zawarta na piśmie, musi być zerwana w ten sam sposób. Jeśli zleceniodawca nie chce dłużej zatrudniać pracownika, może zerwać umowę. Pracownik zaś może zrobić to samo i na przykład nie pojawi się w pracy następnego dnia.

Takie działanie z jednej strony daje dużą swobodę, ale z drugiej oznacza niepewność co do przyszłości, zarówno ze strony zleceniodawcy, jak i zleceniobiorcy.

Przeczytaj też: Bezwarunkowy dochód podstawowy – 1200 zł dla każdego? Wady i zalety gwarantowanej pensji – 3 scenariusze

Pełne ozusowienie śmieciówek – podsumowanie – warto pracować na umowę zlecenie czy na umowę o pracę?

Jakie składki ZUS na umowie zleceniu będą obowiązywały i czy będą korzystne? Składki będą identyczne z tymi, które mają zatrudnieni na umowę o pracę i z punktu widzenia zleceniobiorcy po 26. roku życia, jak i pracodawcy, nie będą korzystne. Do końca 2021 roku, dopóki umowy zlecenia nie były oskładkowane, było to opłacalne.

Niestety, oskładkowanie „śmieciowych” umów zleceń sprawi, że do kieszeni zleceniobiorcy trafi mniej pieniędzy. Dla przedsiębiorcy oznacza to wyższe koszty zatrudnienia. Na pewno osoby pracujące na umowę zlecenie w 2022 będą mogły w przyszłości, prawdopodobnie liczyć na wyższe emerytury oraz bez problemu pójdą na zwolnienie lekarskie.

Kwestia natychmiastowego rozwiązywania umów zleceń pozostaje nieco dyskusyjna. Prawdopodobnie na umowę zlecenie począwszy od roku 2022 będą zatrudniani wyłącznie studenci i uczniowie do 26. roku życia, ponieważ w kwestii zwolnienia ze składek ZUS dla tej grupy osób nic się nie zmienia. Dla innych osób prognozuje się, że pracodawcy będą proponowali popularne B2B lub samozatrudnienie.

Przeczytaj też: Nadgodziny a kodeks pracy – limity w skali dnia, tygodnia. Jak rozliczyć soboty, niedzielę, pracę w nocy?