Jeżeli chcesz spróbować swoich sił w biznesie, być może dobrym pomysłem dla Ciebie będzie założenie własnej firmy. Pamiętaj, że nawet jednoosobowa działalność gospodarcza wiąże się z ryzykiem, dlatego warto rozważyć biznes na mniejszą skalę. Wówczas będziesz mógł sobie pozwolić na to aby spokojnie rozeznać się w tym typie przedsiębiorczości. Działalność nierejestrowana jest rozwiązaniem dla tych, którzy mają małe nakłady finansowe i nie chcą ponosić dużego ryzyka. Zatem, z czym się wiąże nierejestrowana działalność gospodarcza, jak rozliczyć PIT z działalności nieewidencjonowanej (nierejestrowej) w 2023 roku, jaka kwota przychodu obowiązuje w tej sytuacji oraz czy trzeba płacić podatek dochodowy? Co w momencie kiedy przedsiębiorca pracuje równocześnie na umowę o pracę? Przeczytaj ten poradnik i zdobądź najważniejsze informacje na temat działalności nierejestrowanej!
Nierejestrowana działalność gospodarcza 2023 – warunki i zasady. Jak założyć?
Artykuł 5 ust. 1 ustawy Prawo przedsiębiorców wchodzi w skład tzw. Konstytucji biznesu. Zostały w nim jasno określone zasady prowadzenia nierejestrowanej działalności gospodarczej. Działalność ta jest przeznaczona dla osób, które:
- nie osiągnęły przychodu należnego w żadnym miesiącu, który przekraczałby 50% kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę, która obowiązuje w danym roku (w roku 2022 jest to 3010 złotych brutto – 2363 zł netto, a zatem chodzi o kwotę maksymalnie 1505 zł brutto),
- osoby te nie wykonywały działalności gospodarczej przez ostatnie 60 miesięcy.
Należy tutaj zaznaczyć, że do osiągniętego przychodu nie wlicza się:
- umów o pracę,
- umów zleceń,
- umów o dzieło.
Działalność nierejestrowa a praca na etacie
Działalność nierejestrowa przy pracy na etacie jest możliwa. Niezależnie od tego jak wysokie wynagrodzenie dana osoba otrzymuje w ramach umowy o pracę (o czym była mowa powyżej).
Uwaga! Minimalne wynagrodzenie w 2023 roku wyniesie od 1.07.2023 3600 zł brutto. Osoba, która chce prowadzić działalność nieewidencjonowaną nie może zarobić więcej jak 1800 zł brutto miesięcznie.
Nieewidencjonowana działalność gospodarcza – czy trzeba zgłaszać?
Aby prowadzić nierejestrowana działalność gospodarczą nie trzeba zgłaszać działalności:
- w ewidencji przedsiębiorców CEIDG,
- w urzędzie skarbowym,
- GUS.
Nie trzeba posiadać również numerów identyfikacyjnych NIP i REGON.
Działalność nieewidencjonowana a ZUS, VAT i koszty
Dużym kosztem dla większości przedsiębiorców są składki związane z ubezpieczeniami społecznymi i koszty prowadzenia księgowości. Ryzyko może być szczególnie dotkliwe dla tych, którzy chcą prowadzić jednoosobową działalność gospodarczą lub małą firmę i nie są w stanie przewidzieć przychodów.
Jeśli przychód z nierejestrowanej działalności nie przekroczył 50% wynagrodzenia najniższej krajowej na dany rok, wówczas nie trzeba płacić:
- składek na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne,
- ubezpieczenia zdrowotnego z tytułu pozarolniczej działalności.
Nie jest konieczne również prowadzenie skomplikowanej księgowości. Pamiętać jednak należy o tym, że uproszczona ewidencja sprzedaży obowiązuje również nierejestrowaną działalność. Osoby, które spełniają warunki dla nierejestrowanej działalności nie muszą płacić również:
- comiesięcznych lub kwartalnych zaliczek na podatek,
- podatku VAT.
Prowadzącego działalność nierejestrowaną obejmuje zwolnienie podmiotowe. Artykuł 109 ust. 1 ustawy o VAT mówi że:
osoba prowadząca działalność nieewidencjonowaną jest zobowiązana prowadzić uproszczoną ewidencję sprzedaży na dany dzień, co gwarantuje legalność przychodów.
Przeczytaj też: Jak wybrać dobre biuro rachunkowe, księgową online? Na co zwrócić uwagę?
Przeczytaj też: Faktura bez firmy w Useme.com (opinie) – jak działa, dla kogo, czy to legalne?
Prawa konsumenta – do zwrotu, naprawy lub reklamacji
Tak jak było to powiedziane powyżej, obowiązuje Cię prowadzenie uproszczonej ewidencji sprzedaży oraz rozliczanie przychodów z działalności nierejestrowanej po odliczeniu kosztów. Zobowiązany jesteś do:
- wystawianie faktur lub
- wystawiania rachunków na żądanie kupującego.
W świetle prawa cywilnego osoba prowadząca działalność nieewidencjonowaną jest przedsiębiorcą w relacjach z klientami i jest traktowana jako przedsiębiorca. Z tego tytułu ma również obowiązki związane ze:
- zwrotem towarów,
- naprawą towarów,
- reklamacją.
Klient przedsiębiorcy, który prowadzi nierejestrowaną działalność ma prawo do odstąpienia w terminie 14 dni od umowy zawartej na odległość.
Działalność nierejestrowana a kasa fiskalna, rachunki i faktury
Jeżeli sprzedaż, którą się zajmujesz, podlega zwolnieniu z obowiązku rejestracji na kasie fiskalnej to sprzedaż na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej lub rolników ryczałtowych musi być udokumentowana w ewidencji sprzedaży bezrachunkowej. W momencie sprzedaży dla innych firm swoje przychody należy udokumentować fakturą.
Faktury możesz wystawiać samodzielnie lub zamówić bezpłatny program do wystawiania faktur. Zanim zajmiesz się sprzedażą dla określonej grupy odbiorców, musisz też sprawdzić czy na rzecz kupujących jest wymagana w Twoim zakresie działalności kasa fiskalna.
Przeczytaj też: Kasy fiskalne online 2023 – od kiedy, dla kogo, ceny i ulga na zakup
Czy w momencie prowadzenia nierejestrowej działalności gospodarczej możliwy jest przestój?
Podczas prowadzenia działalności nierejestrowej nie ma przeciwwskazań do tego, aby w świadczeniu usług lub sprzedaży towarów zrobić kilka miesięcy przestoju. Jedynym warunkiem jest, aby nie został przekroczony próg miesięczny dotyczący przychodu należnego. Księgowość z nierejestrowanej działalności musi być prowadzona z należytą dokładnością.
Kiedy przychód zostanie przekroczony, wówczas konieczne będzie zarejestrowanie takiej działalności w Centralnej Ewidencji Działalności Gospodarczej. Wiedz, że możesz również swoją działalność reklamować, a także prowadzić stronę internetową lub sklep internetowy.
Kiedy nie można prowadzić nierejestrowanej działalności gospodarczej?
Osoby, które chcą prowadzić działalność, która wymaga:
- koncesji,
- zezwolenia,
- wpisu w rejestrze działalności regulowanej na podstawie przepisów innych ustaw
nie mogą prowadzić nierejestrowanej działalności gospodarczej.
Dotyczy to między innymi sprzedaży alkoholu i wyrobów tytoniowych czy też materiałów budowlanych i części do maszyn.
Przeczytaj też: Pożyczka bez udokumentowanych dochodów – dla bezrobotnych bez zarobków
Działalność nierejestrowa a status bezrobotnego
Co ciekawe, jeśli prowadzisz nieewidencjonowaną działalność gospodarczą, możesz być zarejestrowany w Powiatowym Urzędzie Pracy jako bezrobotny. Świadczenie usług w ramach nierejestrowanej działalności nie może jednak wpływać na gotowość podjęcia pracy – obowiązuje Cię terminowe stawienie się w urzędzie oraz masz wszystkie obowiązki tak jak pozostali bezrobotni zarejestrowani w Urzędzie Pracy.
Przeczytaj też: Rozłożenie na raty zaległości podatkowej – wniosek – jak uzasadnić i się odwołać?
Podatek PIT przy prowadzeniu nierejestrowanej działalności gospodarczej
Osoba, która prowadzi działalność nieewidencjonowaną, nie jest zwolniona z odprowadzania podatku dochodowego. Osiągnięte dochody są opodatkowane, ale nie na takich samych zasadach co działalność gospodarcza, w której co miesiąc lub kwartał dokonuje się zapłaty zaliczek na podatek dochodowy.
Zatem, jak rozliczyć PIT z działalności nierejestrowanej?
Wszystkie przychody, które uzyskałeś z działalności nierejestrowanej są wykazywane w zeznaniu rocznym podatnika. Jest ono składane na formularzu PIT-36 w tabelce ,,inne źródła”. Pamiętaj, że przychody te są opodatkowane na zasadach ogólnych!
Przeczytaj też: Formy opodatkowania działalności gospodarczej 2023 – zasady ogólne, podatek liniowy, ryczałt, karta podatkowa
Przychód należny a dochód – ważna różnica
Przychód należny to nie dochód i nie określa tego, ile możemy zarobić tylko jakiego przychodu należnego nie możemy przekroczyć! Reasumując, przychód należny to kwoty należne, które nawet jeśli nie zostały faktycznie otrzymane po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, bonifikat to są to należności, które osoba prowadząca tego typu działalność powinna otrzymać od swojego kontrahenta w zamian za dostarczone towary lub wykonane usługi.
Trzeba jeszcze również pamiętać o tym, że gdy ustalasz przychód należny, nie ma tutaj znaczenia poniesiony koszt prowadzenia działalności nierejestrowej! Jedyne co możesz odliczyć lub wyłączyć przy liczeniu przychodu należnego to wartości zwróconych towarów udzielonych bonifikat i skont.
Przeczytaj też: Zwiększanie dochodów firmy – jak to zrobić? 9 praktycznych porad
Czy nierejestrowa działalność gospodarcza się opłaca?
Rodzaj tej działalności może być opłacalny dla osób, które pracują na etacie i poszukują drogi do rozwoju, a także dla osób długotrwale bezrobotnych. Taka działalność na próbę może być dobrym początkiem poważniejszego biznesu. Pamiętaj jedynie, że na rozwijanie własnej działalności gospodarczej również tej nierejestrowanej potrzeba czasu.
Jest to z pewnością dobra i opłacalna opcja dla tych, którzy myślą o szerszej działalności w przyszłości, jednak na obecny moment operują na niskich przychodach i nie potrzebują dokonywać znaczącej inwestycji na początek. To ciekawa propozycja dla osób zajmujących się chociażby rękodzielnictwem lub innymi doraźnymi zajęciami.
Należy również stale monitorować przychody. W tym celu musisz prowadzić uproszczoną księgowość i ewidencjonować przychód, aby nie przekroczyć progów przechodu należnego. Zaniedbanie w tej kwestii grozi poważnymi konsekwencjami oraz karami finansowymi.
Przeczytaj też: Mikrofaktoring ranking – faktoring dla firm jednoosobowych – małych i nowych
Działalność nieewidencjonowana 2022 – podsumowanie
Do prowadzenia nierejestrowanej działalności wystarczy tak naprawdę podstawowa wiedza, dobra witryna internetowa, social media i kilka godzin w tygodniu. Nabranie odwagi w przedsiębiorczości jest dobrym krokiem w stronę niezależności finansowej oraz przyszłego budowania biznesu o większym wymiarze.
Z własnej perspektywy oceniam, że warto spróbować swoich sił najpierw prowadząc działalność na mniejszą skalę, bez skomplikowanej księgowości lub też ze wsparciem w zakresie jej prowadzenia w ramach różnych inkubatorów przedsiębiorczości. Niestety, na lekcjach przedsiębiorczości nie uczy się młodzieży dostatecznie tego jak przygotować biznesplan, o podatkach czy też o kosztach prowadzenia działalności. Nie zawsze niestety starcza czasu na to, by omówić zwykłe rozliczenie PIT-u jako osoby fizycznej. Zresztą, zmienność przepisów w Polsce wymagałaby corocznej zmiany podstawy programowej, a wtedy ciężko byłoby o tanie podręczniki.
Zostaw komentarz